Η ΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΣΕ ΜΙΑ ΖΕΣΤΗ ΚΟΥΠΑ ΚΑΚΑΟ

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Τι είναι το κακάο και από πού προέρχεται;

Το κακάο (cocoa) είναι μια σκόνη που παρασκευάζεται από καβουρδισμένους, αποφλοιωμένους και αποξηραμένους κόκκους (cacao beans) του κακαόδεντρου, οι οποίοι έχουν υποστεί ζύμωση. Το δέντρο έχει ύψος περίπου 3.5-7.5 μέτρα και αναπτύσσεται σε τροπικά κλίματα.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη •GEVA’S GARDEN• (@gevasgarden)

Οι καρποί είναι αυτοί που ονομάζουμε "κόκκους κακάο" και στην πραγματικότητα είναι λοβοί γεμάτοι με γλυκό πολτό που κρύβει ένα σύμπλεγμα από περίπου 20-40 σπόρους. Η λατινική ονομασία για το κακαόδεντρο το Theobroma cacao σημαίνει η "Τροφή των θεών". Οι αλεσμένοι κόκκοι μας δίνουν την κακαόμαζα, η οποία αποτελείται περίπου από 50-60 τοις εκατό βούτυρο κακάο, ένα μη γαλακτοκομικό φυτικό λίπος. 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Guy Matityahu (@dreammerchant.shop)

Τα υπολείμματα κακάο που βρέθηκαν σε αγγεία στον Ισημερινό υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι το κατανάλωναν ήδη πριν από 5.300 χρόνια. Το δέντρο πιθανότατα εξημερώθηκε στην άνω περιοχή του Αμαζονίου και στη συνέχεια εξαπλώθηκε προς τα βόρεια. Καλλιεργήθηκε ευρέως πριν από περισσότερα από 3.000 χρόνια από τους λαούς Μάγια, Τολτέκους και Αζτέκους, οι οποίοι παρασκεύασαν ένα ρόφημα από τον κόκκο του κακάο, το οποίο μερικές φορές το χρησιμοποιούσαν ως τελετουργικό ποτό, καθώς και σαν νόμισμα.

Οι Αζτέκοι θεωρούσαν, τόσο το αίμα όσο και το ρόφημα του κακάο, ως ιερά υγρά και οι σπόροι κακάο χρησιμοποιήθηκαν στις θρησκευτικές τελετές τους για να συμβολίσουν την ανθρώπινη καρδιά. Η σύνδεση μεταξύ αίματος και κακάο ήταν ιδιαίτερα ισχυρή για τους πολεμιστές και το σερβίριζαν στην επίσημη τελετή μύησης των νέων ιπποτών Eagle και Jaguar, οι οποίοι έπρεπε να υποβληθούν σε μια αυστηρή διαδικασία μετάνοιας πριν ενταχθούν στα πιο ελίτ τάγματα του στρατού των Αζτέκων.

Σε καιρό ειρήνης, το κακάο ήταν ένα ρόφημα για μετά το δείπνο που σερβιριζόταν μαζί με πίπες καπνού με τον τρόπο που κάποτε οι σύγχρονοι κύριοι απολάμβαναν κονιάκ και πούρα μετά το γεύμα (και εξακολουθούν να το κάνουν). Στους Μάγια άρεσε το κακάο τους ζεστό, ενώ στους Αζτέκους άρεσε κρύο. Αγαπούσαν ιδιαίτερα να προσθέτουν πιπέρι τσίλι, το οποίο έδινε στο ρόφημα ένα ευχάριστο κάψιμο.

Ο Χριστόφορος Κολόμβος μετέφερε κόκκους κακάο στην Ισπανία μετά το τέταρτο ταξίδι του το 1502 και οι Ισπανοί κατακτητές έφεραν το ρόφημα στο Μεξικό το 1519.

Πολύ πικρό για την ευρωπαϊκή γεύση, στο κακάο προστέθηκε ζάχαρη όταν εισήχθη στην ισπανική Αυλή. Αν και η Ισπανία φύλαγε το μυστικό του ροφήματος για σχεδόν 100 χρόνια, έγινε δημοφιλές στη Γαλλία με το γάμο της Ισπανίδας πριγκίπισσας Μαρίας Θηρεσίας με τον Λουδοβίκο ΙΔ' το 1660.

Το 1828 ο C.J. van Houten από την Ολλανδία κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μια διαδικασία για τη λήψη "σκόνης σοκολάτας" με συμπίεση μεγάλου μέρους του βουτύρου κακάο από αλεσμένους και καβουρδισμένους κόκκους κακάο.

Το 1847 η αγγλική εταιρεία Fry and Sons συνδύασε το βούτυρο κακάο με κακαόμαζα και ζάχαρη για την παραγωγή βρώσιμης σοκολάτας και το 1876 ο Daniel Peter από την Ελβετία πρόσθεσε αποξηραμένο γάλα για να κάνει σοκολάτα γάλακτος. Άρα, άλλο το ρόφημα κακάο και άλλο το ρόφημα σοκολάτας!

Υπάρχει διαφορά μεταξύ "Cocoa" και "Cacao";

Ίσως να έχεις προσέξει ότι σε κάποιες συσκευασίες αναγράφεται η λέξη "Cocoa" και σε κάποιες άλλες η λέξη "Cacao". Από τεχνικής απόψεως η σκόνη κακάο (cocoa) προέρχεται από τους κόκκους του φυτού κακάο (cacao beans). Έτσι, είναι πιο εύκολο να σκεφτείς τη σκόνη κακάο σαν cocoa και το δέντρο σαν cacao.

Ποια είναι τα προϊόντα του κακάο;

Το κακάο έχει εκτιμηθεί παγκοσμίως για τη χρήση του στην παρασκευή σοκολάτας και άλλων γλυκών προϊόντων που προκύπτουν από τις διαφορετικές επεξεργασίες των αποξηραμένων κόκκων.

Σκόνη κακάο

Υπάρχει το άγλυκο κακάο με "ολλανδική" επεξεργασία "Dutch" και το φυσικό (μη επεξεργασμένο). Και τα δύο είδη χρησιμοποιούνται κυρίως στη ζαχαροπλαστική και στην αρτοποιία.

Dutch Cocoa

Σίγουρα θα έχεις δει σε κάποιες συνταγές να αναφέρεται σαν "Dutch cocoa". Το κακάο αυτό είναι λιγότερο όξινο, πιο σκούρο και πιο ώριμο στη γεύση από το μη επεξεργασμένο κακάο. Το ολλανδικής διαδικασίας είναι γνωστό και ως "ευρωπαϊκό", αυτό είναι αλκαλοποιημένο κακάο σε σκόνη με καθαρή γεύση σοκολάτας που έχει πλυθεί με διάλυμα ανθρακικού καλίου για να εξουδετερωθεί το pH του και να φτάσει στο 7, (δηλαδή το ίδιο με το νερό - για εσένα που σκέφτεσαι τη χημεία). Ως αποτέλεσμα, δεν παράγει διοξείδιο του άνθρακα όταν αναμειγνύεται με ένα διογκωτικό, όπως η μαγειρική σόδα. Έτσι, οι συνταγές που αναφέρουν σκόνη κακάο επεξεργασίας Ολλανδίας απαιτούν επίσης μπέικιν πάουντερ. Αν φτιάχνεις κάτι σαν πουτίγκα, ζεστό κακάο ή παγωτό, η έντονη γεύση αυτού του κακάο μπορεί να κάνει τη διαφορά!

Φυσικό Κακάο

Η φυσική σκόνη κακάο είναι η πιο διαθέσιμη στο εμπόριο, με χαμηλότερο, πιο όξινο pH στο 5 ή το 6 που του δίνει τον ιδιαίτερο εσπεριδοειδή χαρακτήρα που βρίσκεις σε πολλές φυσικές μπάρες σοκολάτας. Το κακάο αυτό είναι λιγότερο όξινο, πιο σκούρο και πιο ώριμο στη γεύση από το μη επεξεργασμένο κακάο.  

Σοκολάτα

Οι κόκκοι κακάο καβουρδίζονται, ξεφλουδίζονται, αλέθονται και, ανάλογα με το επιθυμητό προϊόν, γλυκαίνουν και αρωματίζονται για την παραγωγή σοκολάτας. Αρκετοί τύποι σοκολάτας παράγονται από κόκκους κακάο, όπως η άγλυκη, η bittersweet, η semi-sweet , η γάλακτος και η λευκή σοκολάτα.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Ghirardelli Chocolate Company (@ghirardelli)

Βούτυρο κακάο

Χρησιμοποιείται για την παρασκευή σοκολάτας, καθώς και σαν φυτική εναλλακτική λύση για τη ζελατίνη, την ενίσχυση της γεύσης και του αρώματος των τροφίμων. Το βούτυρο κακάο χρησιμοποιείται επίσης σε σαπούνια και καλλυντικά προϊόντα λόγω των ενυδατικών του ιδιοτήτων.

Κακαόμαζα

Μαζί με άλλα συστατικά χρησιμοποιείται κι αυτή για την παραγωγή σοκολάτας. Επίσης, λόγω του ότι είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά συνηθίζεται σε δοκιμές ζύμωσης σε κρασιά κακάο (Cacao Wines).

Υποπροϊόντα

Τα κελύφη, το κύριο υποπροϊόν της παρασκευής κακάο, αντιπροσωπεύουν το 8-10 τοις εκατό του βάρους του ακατέργαστου κόκκου κακάο και απορρίπτονται κατά τη λειτουργία του σπασίματος και της αφύγρανσης. Χρησιμοποιούνται για λίπασμα και βιοκαύσιμα.

Το κακάο είναι καλό για την υγεία;

Έχει αποδειχτεί ότι το κακάο έχει μια ολόκληρη λίστα με οφέλη για την υγεία σου, κυρίως χάρη στα περίφημα αντιοξειδωτικά του επίπεδα που ξεπερνούν ακόμη το ακάι και τα βατόμουρα. Ενισχύει τη διάθεσή σου λόγω της παρουσίας φαινυλαιθυλαμίνης, της ίδιας χημικής ουσίας που απελευθερώνει ο εγκέφαλός σου όταν είσαι ερωτευμένος/η (μήπως για αυτό έχει συνδεθεί και με τον έρωτα;), και περιέχει πολλά μέταλλα όπως μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο και μαγγάνιο. Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι το κακάο μπορεί να προσφέρει ισχυρά οφέλη στην υγεία, αφού είναι ιδιαίτερα προστατευτικό έναντι των καρδιακών παθήσεων. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το ρήξεις...στην υπερκατανάλωση. Ωστόσο, όταν το κακάο επεξεργάζεται οι θρεπτικές του ιδιότητες μειώνονται γι' αυτό και το ζεστό κακάο δεν μπορεί να θεωρεί energy drink!

Με τις ζεστές, χορταστικές, αναζωογονητικές του ιδιότητες, το κακάο ήταν βασικό συστατικό σε όλες τις μεγάλες αποστολές στο Βόρειο και Νότιο Πόλο. Οι εξερευνητές και οι ομάδες τους έπιναν το ένα φλιτζάνι κακάο μετά από το άλλο, προκειμένου να ενδυναμώσουν το ηθικό τους και να βρουν τη δύναμη για μια ακόμη "βόλτα" στο παγωμένο και αχανές χιονισμένο τοπίο. Για αυτό και κατά τη διάρκεια της προσπάθειας του να φτάσει πρώτος στο Νότιο Πόλο, ο Robert Falcon Scott έβαλε τους άντρες του να πίνουν ζεστό κακάο πέντε νύχτες την εβδομάδα!

Εάν θέλεις τα οφέλη του κακάο χωρίς τις θερμίδες θα ήταν σκόπιμο να φτιάξεις ένα ζεστό κακάο χωρίς ζάχαρη ή κρέμα. Σκέψου τη χρήση ενός φυσικού γλυκαντικού (όπως η στέβια). Επίσης, πρόσεξε τη χρήση των έτοιμων μιγμάτων κακάο γιατί συνήθως περιέχουν ήδη ζάχαρη.

Και αν θέλεις να επωφεληθείς ακόμη περισσότερο από το ρόφημα κακάο μπορείς απλά να αναμίξεις το κακάο σε γάλα αμυγδάλου ή καρύδας ή απευθείας σε ζεστό νερό.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Valrhona France (@valrhonafrance)

Μάλλον είναι ώρα να ευχαριστηθείς μια ζεστή κούπα κακάο και να απολαύσεις την τέλεια νοστιμιά του!