ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ;

Πώς γίνεται η βρετανική γαστρονομία να θεωρείται ότι έχει χάσει την αίγλη της ή ότι δεν έχει τίποτε να επιδείξει σε σχέση με άλλες διάσημες κουζίνες του κόσμου, όταν πολλά λονδρέζικα εστιατόρια βραβεύονται κάθε χρόνο για τις γεύσεις τους;

Η ιστορία της ανθρωπότητας σχετίζεται άμεσα με το γαστρονομικό κενό της βρετανικής γαστρονομίας, το οποίο όμως πλέον έχει ξεκινήσει να γεμίζει το τελευταίο μισό του αιώνα μας. Ας ξεκινήσουμε ένα νοερό ταξίδι στη βρετανική ιστορία για να ανακαλύψουμε όλα όσα συνέβησαν στις βρετανικές κουζίνες από τους Ρωμαϊκούς χρόνους μέχρι και σήμερα!

Ποιοι άλλαξαν τη βρετανική κουζίνα;

Οι Ρωμαίοι έφεραν σε βρετανικό έδαφος για πρώτη φορά τα κεράσια, την τσουκνίδα, το λάχανο, τα μπιζέλια και τη βελτίωση της καλλιέργειας καλαμποκιού και οι Βίκινγκς από την άλλη μεταλαμπάδευσαν τις τεχνικές τους για κάπνισμα και ξήρανση ψαριών και κρέατος. Όταν οι Νορμανδοί εισέβαλαν στη Βρετανία, έφεραν μαζί τους τα μπαχαρικά της ανατολής: κανέλα, σαφράν, μαχλέπι, μοσχοκάρυδο, πιπέρι, τζίντζερ. Η ζάχαρη ήρθε επίσης στην Αγγλία εκείνη την εποχή και θεωρήθηκε μπαχαρικό σπάνιο και ακριβό. Πριν από την άφιξη των σακχάρων από ζαχαροκάλαμο, το μέλι και οι χυμοί φρούτων ήταν τα μόνα γλυκαντικά.

Την εποχή του Μεσαίωνα οι εύποροι Βρετανοί απολάμβαναν ήδη μαγειρευτό φαγητό με μπαχαρικά και αποξηραμένα φρούτα που έφταναν στη χώρα από τα βάθη της Ασίας. Ο φτωχός λαός όμως δεν απολάβανε τα ίδια γαστρονομικά προνόμια. Αντιθέτως θα ήταν ευτύχημα αν έβρισκε να φάει το οτιδήποτε!

Τη βικτωριανή εποχή οι παραδοσιακές βρετανικές γεύσεις μπερδεύτηκαν με τα εξωτικά μπαχαρικά που έφταναν από την Κοινοπολιτεία. Το τσάι ήρθε από την Κίνα, το κάρι από την Ινδία και κάθε νέα γεύση έπαιρνε τη θέση της στις γαστρονομικές συνήθειες των Βρετανών της εποχής.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Radhika Howarth (@radikalkitchen)

Τι συνέβη στα κλασικά βρετανικά πιάτα;

Η βρετανική παράδοση στα μαγειρευτά, τις πίτες και τα ψωμιά έπεσε σε παρακμή με την έλευση του πρώτου παγκοσμίου και αποτελειώθηκε με τον δεύτερο. Οι αγρότες και οι γαλακτοπαραγωγοί εγκατέλειψαν τα χωράφια τους με την κήρυξη του Α' Παγκοσμίου και συνέρρεαν στις πόλεις για να υπηρετήσουν την πατρίδα τους, αλλά και για να εργαστούν σε εργοστάσια.

Το χειροποίητο τυρί σχεδόν εξαφανίστηκε από την αγγλική πρωτογενή παραγωγή. Αντιθέτως, άλλες χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία κράτησαν την αγροτική τους γνώση και κουλτούρα.

Σήμερα η Βρετανία έχει ένα τυρί για το οποίο μπορεί να νιώθει περήφανη: το Stilton Cheese.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη The Gog Farm Shop (@the_gog_)

Και αν αυτό δεν ήταν αρκετή ζημιά για το βρετανικό φαγητό, ο Β Παγκόσμιος έπληξε τη χώρα διπλά. Η Αγγλία εισήγαγε μέρι τότε περίπου το 70% των τροφίμων της. Βυθίζοντας τα πλοία που μετέφεραν τρόφιμα στην ευρωπαϊκή νήσο, η Γερμανία κατάφερε να φέρει τον βρετανικό λαό στα όρια της λιμοκτονίας. Η Αγγλία είχε εγκλωβιστεί ουσιαστικά σε έναν πόλεμο εθνικής επιβίωσης.

Πώς ήταν το φαγητό στη μεταπολεμική Μ. Βρετανία;

Το τέλος του πολέμου δεν σήμαινε δυστυχώς και εξιλέωση για τη βρετανική γαστρονομία. Η διανομή φαγητού με δελτίο τροφίμων συνεχίστηκε για μερικά χρόνια ακόμα. Όταν η Βασίλισσα Ελισάβετ ανέβηκε στο θρόνο το 1952 υλικά όπως η ζάχαρη, το βούτυρο, το τυρί, η μαργαρίνη, το bacon, το κρέας και το τσάι διανέμονταν ακόμη με δελτίο τροφίμων.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Shweta Mohapatra (@odiafoodstories)

Οι καλύτερες και πιο θρεπτικές τροφές έπρεπε να διατεθούν στα στρατεύματα. Ως εκ τούτου, το δελτίο τροφίμων ήταν το τίμημα που πλήρωναν καθημερινά τα βρετανικά νοικοκυριά. Μια τυπική εβδομαδιαία μερίδα φαγητού για έναν μέσο ενήλικα ήταν 113 γρ μπέικον, 56 γρ. τυρί, ένα μόνο αυγό και 226γρ. ζάχαρη.

Αυτό σήμαινε πως οι εργάτες που μέχρι πρότινος είχαν συνηθίσει να επιστρέφουν σπίτι και να απολαμβάνουν ένα χορταστικό οικογενειακό γεύμα, θα έπρεπε να ζήσουν με διατροφικές εκπτώσεις.

Υλικά που δεν μπήκαν ποτέ στο δελτίο τροφίμων έγιναν βασικά συστατικά της βρετανικής διατροφής, εξισορροπώντας τα υλικά που βρισκόταν σε έλλειψη. Οι νοικοκυρές έμαθαν να μαγειρεύουν με εντόσθια για να βάλουν λίγη πρωτεΐνη στο πιάτο (μόνο το κρέας ήταν μέρος του δελτίου) και η μηλόπιτα έγινε το βασικό γλυκό, αφού τα μήλα πρόσφεραν την απαραίτητη γλυκύτητα χωρίς προσθήκη ζάχαρης.

Η μοιρασιά τροφίμων με δελτίο τελικά αποσύρθηκε το 1954. Μέχρι εκείνη την εποχή, η βρετανική διατροφική κουλτούρα είχε υποστεί μεγάλη ζημιά, αφού μια ολόκληρη γενιά ξέχασε να μαγειρεύει παραδοσιακά βρετανικά πιάτα.

Όταν η Μάργκαρετ Θάτσερ έγινε πρωθυπουργός της χώρας το 1979 επιτέλους κανονικοποιήθηκε το να ξοδεύεις χρήματα για καλοπέραση. Οπότε και το φαγητό έξω έγινε αποδεκτό για τους Βρετανούς, χωρίς να αντιμετωπίζεται σαν κάποιου τύπου ένοχη χλιδή.

Fish & chips - ένα πιάτο που έθρεψε γενιές Βρετανών

Όπως και πολλά άλλα φαγητά που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της βρετανικής γαστρονομίας, τα fish and chips οφείλουν την ύπαρξή τους στους μετανάστες. Τον 16ο αιώνα, Εβραίοι πρόσφυγες εισήγαγαν την έννοια του τηγανίσματος ψαριών σε ένα λεπτό στρώμα αλεύρου και, περίπου την ίδια εποχή, Προτεστάντες μετανάστες από τη Γαλλία έφεραν την ιδέα της τηγανητής πατάτας.

Αυτό, σε συνδυασμό με τη βαριά αλιεία με τράτες στη Βόρεια Θάλασσα, έκανε το πιάτο δημοφιλές στην εργατική τάξη. Τα fish and chips έγιναν σήμα κατατεθέν της αγγλικής διατροφής και ήταν από τα λίγα τρόφιμα που δεν μπήκαν σε δελτίο κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Τσώρτσιλ φοβόταν ότι η προσθήκη των συγκεκριμένων υλικών σε δελτίο θα επηρέαζε αρνητικά το ηθικό του βρετανικού λαού.

Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για την ιστορία της Βρετανικής Γαστρονομίας που έχει ακόμα πολλά να πει, περίμενε το επόμενο άρθρο που θα έχει τη συνέχειά της!