ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΑ CRYING SELFIES ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΑΣΗ ΤΟΥ QUITTTOK;

Γιατί γνώριμες προσωπικότητες αλλά και κάποιοι από εμάς ανεβάζουμε συχνά στα social media ό,τι δεν θα θέλαμε ποτέ να αποκαλύψουμε στους άλλους; Έχεις σίγουρα δει αμέτρητες φορές στο Instagram και στο Tik Tok διάσημους και μη ανθρώπους να αναρτούν δημοσιεύσεις προβάλλοντας τον εαυτό τους σε μια μάλλον δυσάρεστη κατάσταση. 

Η παρουσία των social media στη ζωή μας την τελευταία 15ετία είναι αδιαμφισβήτητη και ίσως πλέον αναπόσπαστη από την καθημερινότητά μας. Όλοι μας ανά περιόδους έχουμε περάσει από λίγες έως πολλές ώρες σκρολάροντας και έχουν έρθει στιγμές που ανεβάσαμε μια φωτογραφία, ένα story, όπου απαθανατιζόταν μια χαρούμενη προσωπική μας στιγμή.

Πολλές είναι μάλιστα οι έρευνες που αποδεικνύουν ότι η ανάρτηση προσωπικών στιγμών έχει «εθιστικό» χαρακτήρα, γιατί η έκθεση αυτή του εαυτού μας σε likes και σχόλια προκαλεί μια παροδική έκκριση ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, την οποία επιζητούμε ξανά και ξανά αφότου επέλθει η επίδραση της.

Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί ένα νέο φαινόμενο, το οποίο αφορά την ανάρτηση όχι μόνο των χαρούμενων και «τέλειων» στιγμών μας, αλλά και των δυσάρεστων, αυτών που παλιότερα δεν θα διανοούμασταν να εκθέσουμε σε κοινή θέα.

Τα crying selfies και το quittok

Τί είναι το #quittok;

Πρόσφατα, ένα νέο trend που ακούει στο όνομα #quittok, έδωσε νέο έναυσμα στη συζήτηση του γιατί οι νέοι απαθανατίζουν δύσκολες ή δυσάρεστες προσωπικές τους στιγμές κι αν αυτό έχει καλά ή κακά αποτελέσματα ως ένα ψυχοκοινωνικό φαινόμενο.

Το 2021, ένα clip στο οποίο εργάτες εμφανίζονται να εγκαταλείπουν τη βάρδια τους σε γνωστή αλυσίδα fast food έγινε viral. Έπειτα, το Tik Tok γέμισε από videos χρηστών που μοιράζονταν πλάνα από την πραγματική στιγμή της παραίτησης τους από την εργασία τους με τους followers τους. Στην covid και post-covid εποχή αυτό είναι πιο εύκολο απ’ ό,τι ακούγεται, αφού πολύς κόσμος δουλεύει από το σπίτι. Επομένως, η παραίτηση μπορεί να γίνει πλέον μέσω ενός video call ή ενός email.

@durbinmalonster

Quitting my corporate stable job that I love in this economy??? Y’all should have seen my dads face when I told him hahaha.

♬ original sound - Darby

Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι αυτό δεν είναι περίεργο φαινόμενο, καθώς οι Millennials και ακόμα περισσότερο οι Gen Z, έχουν συνηθίσει να εκτίθενται στο διαδίκτυο αφιλτράριστα, επομένως μια τέτοια στιγμή μπορεί να ανήκει κι αυτή στο σύμπαν των κοινωνικών δικτύων. Οι χρήστες που μοιράζονται τέτοιες στιγμές υποστηρίζουν ότι αυτό το μοίρασμα δημιουργεί έντονο συναίσθημα του "ανήκειν" σε μια κοινότητα, όπου ο ένας μπορεί να βοηθήσει/εμπνεύσει/προβληματίσει τον άλλον μέσω αυτής της αφιλτράριστης έκθεσης ακόμα και των πιο ευάλωτων στιγμών.

Το #quittok φαίνεται να έχει κι άλλες προεκτάσεις με πιο εμφανή οφέλη, όπως το να ενθαρρύνει τη διαφάνεια στον εταιρικό κόσμο, περιορίζοντας έτσι κακοποιητικές ή εκμεταλλευτικές συμπεριφορές προς εργαζομένους. Ωστόσο, δεν παύει να φαίνεται περίεργο, τουλάχιστον ως πρώτη εντύπωση, το να νιώσει κάποιος την ανάγκη να καταγράψει και να αναρτήσει αυτή την τόσο προσωπική στιγμή με τον εργοδότη του, ως κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Η αμηχανία ή η δυσκολία του να παρακολουθείς κάτι τέτοιο εντείνεται ακόμα περισσότερο, όταν γίνεσαι μάρτυρας μιας ακόμα πιο δύσκολης στιγμής, όπως ενός mental breakdown ή του θρήνου.

Πόσο αληθινό μπορεί να είναι κάτι όταν το καταγράφεις;

Πράγματι, αυτή τη στιγμή μπορεί κανείς να βρει αμέτρητα clips και φωτογραφίες στο Tik Tok, στο Instagram και το Twitter, ανθρώπων που μόλις έμαθαν ότι έχασαν ένα αγαπημένο τους πρόσωπο, ή βιώνουν ψυχολογική κατάρρευση. Κι ενώ δεν μπορείς να αμφισβητήσεις (τις περισσότερες φορές) την ένταση και τον ρεαλισμό των συναισθημάτων, σε σημείο που παρασύρεσαι κι εσύ να συγκινηθείς, σε δεύτερο χρόνο δεν γίνεται να μην κάνεις τη σκέψη «μα πως γίνεται να σκέφτηκε να στήσει την κάμερα ενώ ήταν σε αυτή την κατάσταση;»

Στο βιβλίο της “The Cyber Effect”, η Dr Mary Aiken υποστηρίζει ότι για τους μεγαλύτερους σε ηλικία τα social media είναι προαιρετικά, καθώς οι άνθρωποι θυμούνται πως ήταν η ζωή χωρίς αυτά. Οι νεότεροι όμως, δεν γνωρίζουν κάτι άλλο πέρα από το ίντερνετ. Πλέον, κάθε στάδιο της ανθρώπινης ζωής επηρεάζεται από την τεχνολογία.

Γιατί οι άνθρωποι απαθανατίζουν τον εαυτό τους να κλαίει και το ποστάρουν;

Οι ψυχοθεραπευτές ισχυρίζονται ότι η ανάρτηση μιας "crying selfie" ή ενός clip μιας δύσκολης προσωπικής στιγμής και το κίνητρο που μας ωθεί να το κάνουμε δείχνει πως το ίντερνετ έχει αλλάξει και συνεχίζει να αλλάζει το πώς αντιλαμβανόμαστε την κοινότητα.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Claire Holt (@claireholt)

Την ίδια στιγμή που κάνουμε φίλους online και χτίζουμε ένα community ομοϊδεατών, ενδέχεται στην πραγματική ζωή να απομονωνόμαστε όλο και πιο πολύ. Οι διαδικτυακές σχέσεις αντικαθιστούν τις πραγματικές και η online περσόνα μας γίνεται ο πραγματικός μας εαυτός. Υπό αυτό το πρίσμα, η ανάρτηση μιας ευάλωτης στιγμής ενδεχομένως γίνεται η ιντερνετική εκδοχή του φίλου που σου προσφέρει έναν ώμο για να κλάψεις.

Επομένως, δεν είναι δύσκολο τελικά να συμπεράνουμε ότι τέτοιου είδους αναρτήσεις είναι ως επί το πλείστον αληθινές και αυθεντικές, αφού η ψυχοσύνθεση του ατόμου που έχει μεγαλώσει με το διαδίκτυο, αντιλαμβάνεται μια τέτοια έκθεση ως κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Φυσικά θα υπάρξουν κι αυτοί που θα κάνουν κάτι μόνο για τα likes και τo virality, όπως κι εκείνοι που δεν πρόκειται να πειστούν ποτέ για την αυθεντικότητα αυτών των αναρτήσεων και των ανθρώπων που κρύβονται από πίσω, με το επιχείρημα "αφού είχες την ψυχραιμία να το καταγράψεις, δεν είσαι τόσο χάλια όσο θέλεις να δείχνεις". Πολύ απλά, τίποτα δεν είναι απόλυτα σωστό ή λάθος και τίποτα δεν υφίσταται ως μαύρο ή άσπρο. Αυτό, όπως και πολλά άλλα, είναι ένα ακόμη θέμα γεμάτο με γκρίζες ζώνες.

@lyuds Quit my toxic job because this is how it made me feel for months. Enough was enough. This is your sign to always put yourself first 🫶🏽 #toxicjob #mentalhealth #quitmyjob ♬ original sound - Abbie <3

Τι μας ωθεί να γνωστοποιούμε τα πάντα στους άλλους;

Μεμονωμένα, το ανέβασμα πολύ προσωπικών κακών στιγμών, μπορεί να είναι δύσκολο να το κατανοήσει ακόμα και ο πιο ανοιχτόμυαλος. Όμως έτσι, είναι σαν να κοιτάζεις το δέντρο, αντί για το δάσος. Καθημερινά, 86 εκατομμύρια εικόνες αναρτώνται στο Instagram. Οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να καταγράψουν κάθε μικρή και μεγάλη στιγμή. Είναι εύκολο να διερωτηθεί κάποιος αν μπορούμε να απολαύσουμε πλέον οτιδήποτε χωρίς να το απαθανατίσουμε και να το μοιραστούμε. Πόσο μάλλον, να βιώσουμε μια δύσκολη στιγμή μόνοι, χωρίς τη ύπαρξη δεκάδων (ή και εκατοντάδων) υποστηρικτών μηνυμάτων.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Bella 🦋 (@bellahadid)

Οι λόγοι που καταγράφουμε τα πάντα έχουν σίγουρα ψυχολογικό υπόβαθρο. Μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε λιγότερο μόνοι, λιγότερο ασήμαντοι, να κάνει τις στιγμές μας να μοιάζουν μεγαλύτερες. Μπορεί να επιθυμούμε τη δημοφιλία και την προσοχή, μπορεί να επιδιώκουμε την επιβεβαίωση και τη βελτίωση της αυτοπεποίθησής μας. Μπορεί να θέλουμε να διατηρήσουμε κάπου τις αναμνήσεις μας ζωντανές. Ή μπορεί, πολύ συχνά, απλά να βαριόμαστε.

Το σημαντικό τελικά, είναι να είμαστε ταυτόχρονα σε εγρήγορση για το πώς αυτή η σχέση μας με την τεχνολογία μπορεί να επηρεάζει- χωρίς να το καταλαβαίνουμε – το μέλλον των κοινωνικών μας νορμών.