ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ;

Αλγόριθμος ορίζεται μια πεπερασμένη σειρά ενεργειών, αυστηρά καθορισμένων και εκτελέσιμων σε πεπερασμένο χρόνο, που στοχεύουν στην επίλυση ενός προβλήματος. Θεωρητικά, και αν δίναμε εξετάσεις σε κάποια σχολή πληροφορικής, θα παίρναμε άριστα μόνο να γράφαμε το παραπάνω. Ας ξεκινήσουμε όμως με ένα απλό παράδειγμα για να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει.

Όλοι έχουμε δει κατά καιρούς στους τοίχους φίλων στα social media να αναδημοσιεύουν ένα κείμενο «Ξεπεράστε τον αλγόριθμο κάνοντας copy paste το παρακάτω κείμενο». Θεωρώντας πως υπάρχει ένας αλγόριθμος αλληλεπίδρασης με τους φίλους μας και κάνοντας ένα απλό copy paste ενός κειμένου, κάποιος νομίζει πως μπορεί να τον παραβλέψει. Λάθος.

Πώς λειτουργούν οι αλγόριθμοι;

Οι αλγόριθμοι έχουν δημιουργηθεί με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε να μπορούν εκτελούν μία πολύ συγκεκριμένη σειρά βημάτων με λογικές συνθήκες ελέγχου (if, then, else) και φαντάζει σχεδόν αδύνατον να τους παραβλέψει κάποιος. Με απλά λόγια, ένας αλγόριθμος είναι μια σειρά ενεργειών και βημάτων (με αρχή και τέλος), με σαφή όρια και ελέγχους που εκτελούνται σε συγκεκριμένο χρόνο με απώτερο σκοπό την επίλυση ενός προβλήματος στο οποίο δεν είναι εύκολο να βρούμε λύση, ή μας συμβαίνει συχνά. Έτσι, δημιουργούνται αυτοί οι αλγόριθμοι με κύριο στόχο να μας λύσουν προβλήματα που συναντάμε καθημερινά, χωρίς να κάνουμε κάτι εμείς πολλές φορές, αν συναντήσουμε το ίδιο πρόβλημα, αλλά να αναλάβει ο αλγόριθμος να το λύσει.

Να μην ξεχνάμε ποτέ, πως οτιδήποτε έχει σχέση με αυτό που ζούμε είναι προϊόν ανθρώπινου νου. Ομοίως και οι αλγόριθμοι, δημιουργούνται από ανθρώπους για τις μηχανές, βασιζόμενοι στα προβλήματα που μας παρουσιάζονται.

Διάβασε επίσης: Τι είναι τα fake news, τα fake profiles και τα deep fakes;

Ο ανθρώπινος νους έχει τη πολυτέλεια να παράγει εκατομμύρια αλγόριθμους καθώς οι δυσκολίες και τα προβλήματα που προκύπτουν καθημερινά, αναγκάζουν τον άνθρωπο να σκέφτεται λειτουργικά, με σχέδιο, πλάνο και να ενεργεί κατάλληλα. Αυτό δε σημαίνει πως όλοι αλγόριθμοι, είτε οι ανθρώπινοι είτε οι μηχανικοί λειτουργούν στην εντέλεια. Άλλωστε, με αυτό ως δεδομένο, δεν θα είχαμε προβλήματα! Για να στηθεί όμως ένας αλγόριθμος που θα μας κάνει τη δουλειά μας, χρειάζεται κάτι πάρα πολύ σημαντικό να υπάρξει πριν. Δεδομένα, ανάλυση, μεθοδολογία και τέλος η πιστή ακολουθία των βημάτων του.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη AGI Lambda (@agi.lambda)

Ένα παράδειγμα αλγόριθμου που θα σε βοηθήσει να καταλάβεις

Ας υποθέσουμε πως την ώρα που καθόμαστε στον καναπέ του σαλονιού μας και λαμβάνουμε πληροφορίες από τηλεόραση, internet, ραδιόφωνο, ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να μας ανακοινώσει μια πληροφορία, ακούμε πως αύριο θα έχει καταιγίδες στη πόλη μας. Ο ανθρώπινος νους είναι φτιαγμένος, κατά κύριο λόγο, για την άμυνα. Κατά συνέπεια το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι πόσα προβλήματα μπορεί να προκαλέσει μια δυνατή νεροποντή! Από το να βραχούμε μέχρι και να μπλέξουμε στη κίνηση! Τι κάνουμε λοιπόν; Σε ελάχιστα μόλις δευτερόλεπτα, έχουμε σκεφτεί πως πιθανόν να πρέπει να φύγουμε πιο νωρίς για τη δουλειά μας για να προλάβουμε την κίνηση του αστικού οδικού ιστού, να πάρουμε αδιάβροχο και ομπρέλα, να βάλουμε ίσως τα ανάλογα παπούτσια! Το πρώτο βήμα έγινε. Καταγράψαμε το πρόβλημα και τη λύση. Ενδιάμεσα όμως θα πρέπει να εκτελέσουμε απόλυτα τα βήματα για την ολοκλήρωση με επιτυχία του νοητικού μας αλγόριθμου. Δηλαδή, θα πρέπει όντως να ξυπνήσουμε νωρίς και θα πρέπει να μην ξεχάσουμε το αδιάβροχο και την ομπρέλα, καθώς και να φορέσουμε τα κατάλληλα παπούτσια. Αν κάτι από αυτά δεν γίνει, τότε οι συνέπειες θα είναι να γίνουμε μέρος των προβλημάτων, που σημαίνει να μπλέξουμε στη κίνηση, να βραχούμε, ή και τα δύο!

Τι πραγματικά σημαίνουν τα if/then/else στον αλγόριθμο;

Αν δεν ξυπνήσουμε νωρίς και πέσουμε επάνω στην κίνηση, τότε θα πρέπει να αναζητήσουμε έναν άλλον δρόμο, αλλιώς θα πρέπει να περιμένουμε υπομονετικά στους δρόμους μέχρι να φτάσουμε στη δουλειά μας αργοπορημένοι. Αυτές είναι οι συνθήκες ελέγχου (if, then, else – εάν, τότε, αλλιώς) που εμπεριέχονται στον αλγόριθμό μας.  Στις οποίες κανείς μπορεί να φανταστεί και άλλες ανάμεσα στα βήματα! Αυτό ονομάζεται "nested if" στη γλώσσα των προγραμματιστών και με αυτές τις συνθήκες ελέγχου μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα τεράστιο διάγραμμα ροής, έτσι ώστε να βρούμε την καλύτερη δυνατή λύση.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Amazing Python (@amazing_python3)

Στην πληροφορική τα πράγματα είναι σαφώς πιο περίπλοκα και τα if/then/else δίνουν και παίρνουν. Ειδικά τα nested if. Παρόλα αυτά όμως, οι αλγόριθμοι, όπως και σε όλα τα τεχνολογικά εργαλεία, έχουν τόσο σημαντικά καλά αποτελέσματα, όσο και αρνητικά. Όπως και σε όλες τις επιστήμες, αν χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για την επίλυση των προβλημάτων μας και όχι για να δημιουργήσουμε άλλα μεγαλύτερα -τα οποία ίσως ο ανθρώπινος παράγοντας παραμερίζεται και παραγκωνίζεται- τότε έχουμε καταφέρει κάτι καλό. Να θυμάσαι πάντοτε πως οι μηχανές δε θα μπορέσουν να υποκαταστήσουν τον ανθρώπινο νου στο 100% όσο κι αν η τεχνητή νοημοσύνη (που βασίζεται κι εκείνη σε αλγόριθμους) θέλει να το κάνει και έχει μπει στη ζωή μας.

Διάβασε επίσης: Τι είναι το artificial intelligence ή αλλιώς τεχνητή νοημοσύνη;

Ο φοβερός και τρομερός Βρετανός ηθοποιός Πήτερ Ουστίνωφ είχε πει: 

Παλιά είχαμε πολλές ερωτήσεις χωρίς απαντήσεις. Τώρα με τους υπολογιστές έχουμε πολλές απαντήσεις για τις οποίες δεν είχαμε ερωτήσεις.

Editor's Tip: Εμπιστεύσου τους αλγόριθμους που δίνουν λύσεις και όχι εκείνους που δημιουργούν πρόβλημα! So, let digital #FineBeing be part of your happiness!