Ο ΔΙΑΡΚΗΣ ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Μόλις τελείωσες λοιπόν τις σπουδές από το καλύτερο πανεπιστήμιο στον τομέα σου στο εξωτερικό, έχεις ήδη δουλέψει 3 χρόνια σε κάποιες εταιρίες και κουνάς το λάβαρο του "όλοι εκπαιδεύονται αρκεί να έχουν τα κατάλληλα μέσα και το σωστό τρόπο". Και αρχίζεις σαν σίφουνας να εφαρμόζεις αυτά που έμαθες, αλλά αντιμετωπίζεις συμπεριφορές που σε ξενίζουν, ανθρώπους που σε αποπαίρνουν, χαρακτήρες που έχουν σκαμπανεβάσματα.

Καλώς ήρθες στον κόσμο μας μικρό μου κουταβάκι. Αυτό δεν έγινε και στο Πανεπιστήμιο; Όρεξη, χαρά, πρώτη φορά ανεξαρτητοποίησης, αλλά και ευθύνες, εργασίες, βαθμοί, αναγκαστική συνεργασία με άλλους, προσαρμογή!

Περνούν τα χρόνια, εσύ ανεβαίνεις σκαλί-σκαλί και πλέον αρχίζεις να διαμορφώνεις άποψη περί εκπαίδευσης. Τώρα νιώθεις ότι ναι μεν εκπαιδεύονται όλοι, αλλά επειδή έχεις "πάρει παιχνίδια στα πόδια σου" αλλάζεις το "όλοι εκπαιδεύονται" σε "θα δούμε το πεδίο προσαρμοστικότητάς τους και θα δούμε πώς θα πράξουμε". Σώπα ρε φίλε... Ο "Μέγας Ναπολέων" μίλησε και επειδή απέκτησε εμπειρία θα αποφασίζει για τους άλλους! Ε λοιπόν, αν πατήσεις τη μπανανόφλουδα θα έχεις αποφασίσει εις βάρος της εταιρείας σου, όχι των εργαζομένων της. Ναι ξέρω δεν το σκέφτεσαι έτσι, αλλά έχεις προϋπολογισμό να ακολουθήσεις, προτεραιότητες να θέσεις κλπ.

Καλέ μου άνθρωπε… Δες το όπως πλάθεις την ανατροφή των παιδιών σου. Συγγνώμη; Γιατί μιλάω για πλάσιμο; Γιατί με συγκινεί υπέρ του δέοντος ο αρχαίος Έλληνας Πλούταρχος. Και η συγκίνηση απορρέει από το ότι ως ιστορικός, βιογράφος, φιλόσοφος και δοκιμιογράφος, δηλαδή σχετικά δύσκαμπτη προσωπικότητα, είπε το απόλυτο:

 "Η ανατροφή των παιδιών μοιάζει με τα πλάσματα των κεραμοποιών, γιατί τον μαλακό πηλό τον πλάθουν όπως θέλουν, ενώ τον ψημένο δεν μπορούν να τον ματαπλάσουν. Το ίδιο και τα παιδιά, όσο είναι ακόμα μικρά μπορούν οι γονείς τους να τα μορφώσουν όπως θέλουν, όταν όμως μεγαλώσουν και γίνουν άντρες δεν μπορούν πια".

Το’πιασες τώρα; Ναι καλά το πας. Μπαίνεις στην εταιρεία και δημιουργείς κουλτούρα. Ό,τι ηλικίες και αν βρεις, όσο και να νομίζεις ότι έχουν ταμπουρωθεί πίσω από την έννοια του "ξερόλα", άρχισε να πλάθεις, ώστε η ζύμωση να καταλήξει σε ένα στιβαρό περιβάλλον που από μόνο του θα σου ζητάει την εκπαίδευση. Κάτσε να σου το φωτογραφήσω. Ο Οικονομικός Διευθυντής ρωτά τον Διευθύνοντα Σύμβουλο: "Τι θα συμβεί αν επενδύσουμε στην ανάπτυξη των ανθρώπων μας και μετά αυτοί μας εγκαταλείψουν;" Για να απαντήσει ο Διευθύνοντας Σύμβουλος: "Τι θα συμβεί αν δεν το κάνουμε και μείνουν;"

Ποια είναι η εταιρική εκπαίδευση που θα αποφέρει το βέλτιστο αποτέλεσμα στον τομέα σου;

Για θυμήσου τι συζητούμε ακατάπαυστα τα τελευταία χρόνια. Ψάχνουμε να βρούμε απάντηση στο ερώτημα: "Ποια είναι τα προβλήματα που συναντάτε συχνότερα στη διοίκηση ανθρώπων;" Για να απαντήσουμε μόνοι μας, ότι είναι η εύρεση προσωπικού με κατάλληλες δεξιότητες και ικανότητες. Άρα για να ξεπεραστεί αυτό, είναι σαφές ότι απαιτείται διαρκής εκπαίδευση. Επικεντρώσου όμως για να το κατανοήσεις στο διαρκώς και ταχύτατα εξελισσόμενο περιβάλλον, όπου οι οργανισμοί καλούνται να αλλάξουν και να προσαρμοστούν, διαφορετικά τίθεται σοβαρό θέμα για την επιβίωσή τους. Αυτή η προσαρμογή πρέπει να βρει αρωγό και υποστηρικτή τον καρδιακό παλμό της που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον εργαζόμενο.

Σκέψου όμως την πρακτική της εφαρμογής οποιασδήποτε εκπαίδευσης ως ένα νέο χωράφι που θα το σπείρεις. Τι κάνεις πρώτα; Διερευνάς το περιβάλλον, το τοπικό μικροκλίμα, τις συνθήκες σποράς, καλλιέργειας και θερισμού, την προσβασιμότητα, την πρώτη ύλη, τη δυνατότητα ανάπτυξης και όταν τα έχεις όλα αυτά σαν συστατικά πας στην οικονομική προσέγγιση για να δεις τι θα εφαρμόσεις και τι όχι.

Έτσι πρέπει να προσεγγίσεις και την εκπαίδευση, η οποία έχει πολυδιάστατες μορφές όπως το on the job training, τη βιωματική ή τη σεμιναριακή εκπαίδευση. Μπορεί η ελαστικότητα του ανθρώπινου εγκέφαλου να επιτρέπει ανά πάσα στιγμή να λαμβάνει νέες γνώσεις, όμως η καμπύλη εκμάθησης και ανάκλησης πληροφοριών αποκαλύπτει ότι μετά την 6η μέρα, οι εργαζόμενοι ξεχνούν πάνω από το 75% της πληροφορίας που πήραν κατά τη διάρκεια μιας προφορικής / παραδοσιακής εκπαίδευσης.

Επομένως, καλείσαι να επιλέξεις τη μέθοδο εκμάθησης που θα αποφέρει το βέλτιστο αποτέλεσμα σε σχέση με την εταιρική κουλτούρα, αλλά και με το περιβάλλον που προκαλεί ερεθίσμα στον τομέα σου. Είναι αποδεδειγμένο ότι η βιωματική εκπαίδευση σε συνδυασμό με την επαναληψιμότητα της πληροφορίας μάς βοηθάει στο να συγκρατήσουμε το μέγιστο βαθμό των όσων διδασκόμαστε. Και αυτό γίνεται γιατί συμμετέχει και ακολουθεί το σώμα.

Ποιο είναι το "κλειδί" στην εταιρική εκπαίδευση;

Κατά πόσο όμως οι εργαζόμενοι έχουν πειστεί ότι η εκπαίδευση είναι απαραίτητη για να αποκτήσουν το δικό τους ανταγωνιστικό πλεονέκτημα; To κλειδί είναι να αναγνωρίσουν ότι η εκπαίδευση και κατ’ επέκταση η γνώση, αποτελεί "προίκα" τους, την οποία θα "εξαργυρώσουν" στο μέλλον με την προαγωγή τους στην εταιρεία ή σε μία επαγγελματική μεταγραφή. Πρέπει λοιπόν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να φτάσουν στο σημείο να διεκδικούν την εκπαίδευσή τους και την πιστοποίηση των γνώσεών τους και των δεξιοτήτων τους.

Άρα επαναπροσδιορίστε τη μάθηση γιατί το κλειδί πλέον στην εκπαίδευση είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων. Κατ' επέκταση, η μετατόπιση της προσοχής από τη γνώση στις δεξιότητες πρέπει να οδηγήσει τις εταιρίες να αναθεωρήσουν ποια είναι τα απαραίτητα χαρακτηριστικά και το απαραίτητο προφίλ των ανθρώπων που αναζητούν. Μόνο έτσι θα κρίνουν σωστά τα προφίλ των ανθρώπων που έχουν στα χέρια τους και θα τους εξελίξουν. Εδώ βλέπεις ότι τα ίδια τα πανεπιστήμια αναθεωρούν το χαρτοφυλάκιο των πτυχίων τους και τα προγράμματά τους, ώστε να αντεπεξέλθουν στις ραγδαία μεταβαλλόμενες δεξιότητες που ζητούν οι επιτυχημένες επιχειρήσεις. Άσε που τα σύγχρονα μοντέλα διδασκαλίας οδεύουν προς ημερομηνία λήξης, και τα κορυφαία Πανεπιστημιακά ιδρύματα ανά τον κόσμο τείνουν να υιοθετήσουν καινοτόμα προγράμματα με έμφαση στην ενεργό μάθηση που αναπτύσσει επαγγελματικές και προσωπικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες στον σύγχρονο κόσμο.

Γιατί τόση συζήτηση για την ανάπτυξη δεξιοτήτων;

Εμ δεν με αφήνεις να αγιάσω, θα αραδιάσω τις έξι σκέψεις μου που περιστρέφονται γύρω από τις δεξιότητες:

• Οι γνωστικές δεξιότητες. Χρήση γλώσσας και συλλογισμών για την απόκτηση γνώσεων.
• Οι μετα-γνωστικές δεξιότητες που περιλαμβάνουν την ικανότητα αναγνώρισης γνώσεων, δεξιοτήτων, στάσεων και αξιών του ανθρώπου.
• Οι κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες που αποτελούν ένα σύνολο ατομικών ικανοτήτων και στοχεύουν σε συνεπή πρότυπα σκέψης, συναισθημάτων και συμπεριφορών και βοηθούν στην ισορροπία και στην ενίσχυση του χαρακτήρα.
• Οι φυσικές και πρακτικές δεξιότητες, δηλαδή το σύνολο ικανοτήτων χρήσης φυσικών εργαλείων και λειτουργιών που περιλαμβάνουν χειροκίνητες δεξιότητες, δεξιότητες ζωής, επαγγελματικές δεξιότητες και την κινητοποίηση.
• Κάτι κάνουμε τώρα σκέφτεσαι, αλλά γιατί επικεντρώνεσαι τόσο στις δεξιότητες; Θυμάσαι τον κεραμοποιό του Πλούταρχου; Εμ, μην κολλάς στον ψημένο πηλό. Μαλάκωσέ τον μήπως και τον ματαπλάσεις. Μέσα στο εταιρικό σου περιβάλλον "γαργάλισε" τις δεξιότητές σου για να εφαρμόσεις την αρχή του Αριστοτέλη: "Αυτοί που δίνουν καλή εκπαίδευση στα παιδιά πρέπει να τιμώνται περισσότερο από εκείνους που τα γέννησαν γιατί οι γονείς τούς έδωσαν μόνο τη ζωή, οι παιδαγωγοί όμως την ικανότητα να ζουν καλά".
• Σπείρε από τη θέση του Παιδαγωγού ανεξάρτητα από την ηλικία και την φάση της ζωής. Κι αυτό γιατί:

"Όπως η γη, όσο γόνιμη κι αν είναι δεν μπορεί να κάμει τίποτα χωρίς καλλιέργεια, έτσι και ο νους, χωρίς εκπαίδευση δεν μπορεί να δώσει καλό καρπό".
Πλούταρχος!